Zintegrowane Inwestycje Terytorialne Wrocławskiego Obszaru Funkcjonalnego
Spójność terytorialna jest istotnym elementem polityki rozwoju UE wpływającym na zwiększenie konkurencyjności obszarów. Instrument Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych (ZIT) od okresu programowania 2014-2020 jest narzędziem wspierającym wdrażanie strategii terytorialnych z wykorzystaniem możliwości finansowych, jakie dają nam Fundusze Europejskie. Przy pomocy tego instrumentu partnerstwa jednostek samorządu terytorialnego miast i obszarów powiązanych z nimi funkcjonalnie mogły realizować wspólne przedsięwzięcia łączące działania finansowane z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i Europejskiego Funduszu Społecznego – na poziomie poszczególnych województw w ramach Regionalnych Programów Operacyjnych na lata 2014-2020.
Formuła ta umożliwia wyjście poza sztywne granice administracyjne samorządów, co przekłada się na większe oddziaływanie realizowanych wspólnie przedsięwzięć. ZIT WrOF od początku istnienia działa w formie porozumienia zawartego pomiędzy gminami. W okresie programowania 2014-2020 ZIT WrOF obejmował swym zasięgiem 15 jednostek terytorialnych z Gminą Wrocław jako Liderem. Nadrzędnym dokumentem programującym tę pilotażową wówczas formę wsparcia była „Strategia Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych Wrocławskiego Obszaru Funkcjonalnego”.
ZIT WrOF na realizację projektów w perspektywie finansowej 2014–2020 w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Dolnośląskiego na lata 2014-2020 otrzymał alokację w wysokości 291,25 mln EUR, w tym:
- 240,8 mln EUR z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego
- 50,45 mln EUR z Europejskiego Funduszu Społecznego
Ponadto w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko ZIT WrOF na realizację projektów otrzymał łącznie ponad 111 mln EUR.
W ramach Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych (ZIT) postrzeganych/traktowanych jako instrument rozwoju terytorialnego na terenie Wrocławskiego Obszaru Funkcjonalnego (WrOF) od 2014 r. udało się zrealizować wiele projektów, które w istotny sposób przyczyniły się do poprawy jakości życia mieszkańców. Zakres wsparcia objął w szczególności dziedziny takie jak m.in.: edukacja, infrastruktura techniczna i społeczna, atrakcyjność inwestycyjna i turystyczno-rekreacyjna, rewitalizacja, ochrona środowiska, rozwój sektora biznesu oraz infrastruktury dostosowanej do potrzeb osób starszych.
Nowe drogi rowerowe, dodatkowe miejsca w żłobkach, czy zmodernizowane szkoły to tylko niewielki wycinek korzyści jakie zostały osiągnięte. Cieszy fakt, że z realizacji tych projektów skorzystali zarówno mieszkańcy Wrocławia jak i pozostali mieszkańcy WrOF.
Okres minionej perspektywy finansowej pokazał wszystkim, jak ważnym elementem funkcjonowania ZIT WrOF są realnie zawiązywane partnerstwa między gminami, a także innymi podmiotami. Realizacja wspólnych inicjatyw przyczyniła się do budowy coraz silniejszego potencjału oraz przyciągnęła zarówno inwestorów, jak i nowych mieszkańców. Tak szeroko zakrojone inwestycje i projekty wykraczające poza obszar jednej gminy możliwe były tylko dzięki współpracy i współdziałaniu.
Dostrzegając korzyści wynikające z integracji jednostek samorządu terytorialnego na rzecz rozwoju społecznego i gospodarczego wspólnot samorządowych, a także mając na uwadze efektywne wykorzystanie środków unijnych przez Miejskie Obszary Funkcjonalne w ramach nowej perspektywy finansowej 2021-2027 w dniu 17 grudnia 2021 roku zostało podpisane nowe Porozumienie w sprawie zasad współpracy Stron przy programowaniu, wdrażaniu, finansowaniu, ewaluacji, uzgadnianiu wspólnych inwestycji, bieżącej obsłudze i rozliczeniach ZIT WrOF na perspektywę UE 2021-2027. Liderem ZIT WrOF jest Gmina Wrocław, a reprezentantem Lidera jest Prezydent Wrocławia.
Nadeszła nowa perspektywa finansowa na lata 2021-2027, w związku z czym pojawiły się nowe wyzwania. Obecnie Zintegrowane Inwestycje Terytorialne Wrocławskiego Obszaru Funkcjonalnego kontynuują realizację zapoczątkowanych w poprzednich latach działań przyczyniających się do osiągania celów ustalonych przez Unię Europejską, ale też diagnozują i rozwiązują aktualne problemy mieszkańców WrOF.
Jednocześnie z nastaniem nowej perspektywy obszar ZIT został powiększony o 4 kolejne Gminy. Obecnie tworzy go 19 gmin: Gmina Wrocław, Gmina Czernica, Gmina Długołęka, Gmina Dobroszyce, Gmina Jelcz–Laskowice, Gmina Kąty Wrocławskie, Gmina Kobierzyce, Miasto Oleśnica, Miasto Oława, Gmina Miękinia, Gmina Oborniki Śląskie, Gmina Oleśnica, Gmina Oława, Gmina Siechnice, Gmina Sobótka, Gmina Trzebnica, Gmina Wisznia Mała, Gmina Zawonia, Gmina Żórawina.
Funkcje administracyjne ZIT WrOF realizuje wydzielone w strukturach Urzędu Miejskiego Wrocławia Biuro ZIT WrOF, w skład którego wchodzą dwa zespoły: ds. Monitoringu, Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna i Informacji oraz ds. Programowania i Wdrażania. Ponadto, funkcję programowo-opiniodawczą w systemie wdrażania ZIT WrOF pełni Komitet Sterujący ZIT WrOF (przedstawiciele stron porozumienia) oraz Rada ZIT WrOF pełniąca funkcję konsultacyjno-opiniodawczą (przedstawiciele władz regionalnych, lokalnych i miejskich oraz innych instytucji publicznych, partnerów gospodarczych i społecznych, właściwych podmiotów reprezentujących społeczeństwo obywatelskie, takich jak partnerzy działający na rzecz środowiska, organizacji pozarządowych oraz podmiotów odpowiedzialnych za promowanie włączenia społecznego, praw podstawowych, praw osób z niepełnosprawnościami, równouprawnienia płci i niedyskryminacji w stosownych przypadkach, jednostki badawcze i uczelnie wyższe).
Warunkiem realizacji ZIT w latach 2021-2027 jest Strategia Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych Wrocławskiego Obszaru Funkcjonalnego na lata 2021-2027, w której na podstawie przeprowadzonej diagnozy społecznej, gospodarczej i przestrzennej oraz w szerokich konsultacjach zarówno z gminami jak i mieszkańcami zostały zdefiniowane projekty strategiczne.
Wysokość środków finansowych przyznanych przez Zarząd Województwa Dolnośląskiego w celu finansowanie przedsięwzięć na obszarze ZIT WrOF w ramach programu Fundusze Europejskie dla Dolnego Śląska na lata 2021-2027 wynosi nieco ponad 68,02 mln EUR, w tym:
- 59,28 mln EUR z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego
- 8,74 mln EUR z Europejskiego Funduszu Społecznego
Ponadto, Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej w ramach programu Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko 2021-2027 (FEnIKS) - PRIORYTET III: Transport miejski w Celu szczegółowym 2.8 Wspieranie zrównoważonej multimodalnej mobilności miejskiej jako elementu transformacji w kierunku gospodarki zeroemisyjnej przyznało środki finansowe na realizację projektów na obszarze ZIT WrOF w wysokości 450 mln zł.
W ramach realizacji Strategii ZIT WrOF na lata 2021-2027 zaplanowane zostały działania związane m.in. z:
- efektywnością energetyczną,
- gospodarką wodno-ściekową,
- ochroną przyrody i klimatu,
- mobilnością miejską i aglomeracyjną,
- zrównoważonym rozwojem terytorialnym
- dostępem do edukacji
- usługami społecznymi
- pomocą techniczną.
Realizacja zaplanowanych projektów w ramach Strategii ZIT WrOF ma na celu wsparcie rozwoju gospodarczego obszaru ZIT WrOF, a w szczególności:
- wspierać wzrost gospodarczy;
- dążyć do neutralności klimatycznej;
- wpływać na zwiększenie dostępności do usług publicznych;
- realnie przekładać się na poprawę jakości życia mieszkańców;
- opierać się na inteligentnym zarządzaniu.
W obecnej perspektywie jednostką odpowiedzialną za koordynowanie, realizację i monitoring projektów wynikających ze Strategii ZIT WrOF na lata 2021-2027 będzie Biuro ZIT WrOF.
Kontakt
Urząd Miejski Wrocławia
Biuro Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych Wrocławskiego Obszaru Funkcjonalnego
ul. Komuny Paryskiej 39-41
50-451 Wrocław
tel. +48 696 033 407 (wewn. 10)
bit@um.wroc.pl
pn.-pt. 07.45 – 15.45
POROZUMIENIE z dnia 17 grudnia 2021 r. w sprawie zasad współpracy Stron Porozumienia przy programowaniu, wdrażaniu, finansowaniu, ewaluacji i koordynowaniu wspólnych przedsięwzięć, bieżącej obsłudze i rozliczeniach ZIT WrOF - plik do pobrania w formacie .pdf
Strony Porozumienia:
- Gmina Wrocław - https://bip.um.wroc.pl/
- Gmina Jelcz Laskowice - www.jelcz-laskowice.pl
- Miasto i Gmina Kąty Wrocławskie - www.katywroclawskie.pl
- Gmina Siechnice - www.siechnice.gmina.pl
- Gmina Trzebnica- www.trzebnica.pl
- Miasto i Gmina Sobótka - www.sobotka.pl
- Miasto Oleśnica- www.olesnica.pl
- Gmina Długołęka- www.gmina.dlugoleka.pl
- Gmina Czernica - www.czernica.pl
- Gmina Kobierzyce- www.ugk.pl
- Gmina Miękinia- www.miekinia.pl
- Gmina Oleśnica - www.olesnica.wroc.pl
- Gmina Wisznia Mała - www.wiszniamala.pl
- Gmina Żórawina - www.zorawina.pl
- Gmina Oborniki Śląskie- www.oborniki-slaskie.pl
- Gmina Oława www.gminaolawa.pl
- Gmina Miasto Oława www.um.olawa.pl
- Gmina Dobroszyce www.dobroszyce.pl
- Gmina Zawonia www.zawonia.pl
Przydatne linki:
- Ministerstwo Funduszy i Rozwoju Regionalnego www.gov.pl/web/fundusze-regiony
- Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego www.umwd.dolnyslask.pl
- Portal Funduszy Europejskich www.funduszeeuropejskie.gov.pl
- Fundusze Europejskie dla Dolnego Śląska 2021-2027 https://funduszeuedolnoslaskie.pl/
- Regionalny Program Operacyjny dla Województwa Dolnośląskiego www.rpo.dolnyslask.pl
- Baza Konkurencyjności https://bazakonkurencyjnosci.funduszeeuropejskie.gov.pl/
Wszelkie informacje i aktualności są dostępne pod adresem https://zitwrof.pl/