Pies asystujący
Psem asystującym, zgodnie z art. 2 pkt 11 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (dalej zwana „ustawą”), jest odpowiednio wyszkolony i specjalnie oznaczony pies, w szczególności pies przewodnik osoby niewidomej lub niedowidzącej oraz pies asystent osoby niepełnosprawnej ruchowo, który ułatwia osobie niepełnosprawnej aktywne uczestnictwo w życiu społecznym.
Na co dzień mieszka i towarzyszy osobie z niepełnosprawnością, wykonuje dla niej specjalne zadania, a różni się od zwykłego, domowego psa tym, że jest specjalnie wyszkolony i potrafi pomóc swojemu opiekunowi w codziennych czynnościach. Taki czworonóg pozwala osobie niepełnosprawnej pokonywać bariery życia codziennego, tym samym daje poczucie dużej niezależności.
Pies do zadań specjalnych
Jest szkolony w zależności od funkcji, jakie będzie pełnić i może to być na przykład:
- Pies przewodnik – najbardziej znany spośród pomagających osobom z niepełnosprawnością. Jest to pies wyszkolony indywidualnie do pomocy osobie niewidomej lub niedowidzącej, który np. pomaga swobodnie poruszać się w przestrzeni publicznej.
- Pies asystent, zwany też serwisowym - to pies wyszkolony indywidualnie do pomocy osobie z niepełnosprawnością fizyczną, która nie jest w stanie wykonywać pewnych czynności dnia codziennego, jak np. ubieranie się, podniesienie przedmiotu, który upadł, zapalanie światła, otwieranie drzwi, przynoszenie różnych przedmiotów.
Pies asystent Nordic, fot. Barbara Borzymowska - Pies pomocny osobom niesłyszącym - jego zadaniem jest informowanie właściciela o istotnych dźwiękach, np. dzwonku do drzwi, ale też o dźwięku syreny alarmowej.
- Pies pomocny osobom chorym na epilepsję lub inne schorzenia typu cukrzyca, problemy kardiologiczne itp. - jest wyszkolony, by ostrzegać właściciela przed atakiem lub nieprawidłowym poziomem cukru. Pozwala to odpowiednio się przygotować lub zapobiegać problemowi.
W Polsce najczęściej możemy spotkać psa przewodnika i psa asystenta. Coraz więcej też psów jest szkolonych do dogoterapii, czyli terapii w asyście psa.
Obecność psa w Urzędzie Miejskim Wrocławia
Zgodnie z art. 20a ust. 1 ustawy osoba niepełnosprawna wraz z psem asystującym ma prawo wstępu m.in. do obiektów użyteczności publicznej, w szczególności: budynków i ich otoczenia przeznaczonych na potrzeby administracji publicznej. W Urzędzie Miejskim w Biurze Wrocław Bez Barier funkcjonuje stanowisko Rzecznika do spraw zwierząt, dzięki którego inicjatywie wprowadzono rozwiązania techniczne umożliwiające przebywanie psów na terenie wszystkich obiektów Urzędu. Psy asystujące pod nadzorem właściciela/opiekuna tak jak i wszystkie inne wchodzące na teren Urzędu psy muszą być na smyczy, o czym informują umieszczone w strefach wejściowych piktogramy.
Pies asystujący a otoczenie
Ważną wskazówką dla wszystkich mających styczność z psami asystującymi w przestrzeni publicznej jest przestrzeganie zasady, że psa takiego nie możemy w żaden sposób rozpraszać. Dotyczy to zarówno sytuacji, gdy osoba niepełnosprawna przemieszcza się wraz z psem, czy też odpoczywa w jego obecności. Pies asystent musi być gotowy do działania w każdej sytuacji i pozostawać czujny na zachowanie swojego właściciela/opiekuna. Dlatego też nie należy wołać takiego czworonoga lub tym bardziej nie starać się go pogłaskać lub rozpraszać jego uwagę.
Odpowiedzialność za psa asystującego
Przepisy pozwalają wchodzić z psem asystującym do obiektów użyteczności publicznej. Warto jednak pamiętać o tym, że właściciel odpowiada za swojego psa. Zgodnie z art. 20a ust. 3 ustawy możliwość korzystania z uprawnień nie zwalnia osoby z niepełnosprawnością z odpowiedzialności za szkody wyrządzone przez psa asystującego. Odpowiedzialność ta jest pełna i nie zależy od tego, czy dany czyn był zawiniony, czy też nie.